Việt Nam đã từ lâu được biết đến là một trong những quốc gia sở hữu nền văn hóa độc đáo và lâu đời về thưởng thức cà phê. Thói quen sử dụng cà phê hàng ngày đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống hàng ngày của đa số người dân Việt Nam. Dù trong tình trạng rảnh rỗi hay bận rộn, người Việt vẫn tìm thời gian cùng nhau thưởng thức một tách cà phê để trò chuyện hoặc bàn bạc hợp tác. Vì vậy, thị trường đồ uống nói chung và thị trường cà phê nói riêng ở Việt Nam có sự phát triển mạnh mẽ.
Theo báo cáo gần đây, quy mô của thị trường chuỗi nhà hàng và đồ uống tại Việt Nam hiện được ước tính lên đến khoảng 1,3 tỷ USD mỗi năm. Tuy nhiên, tỷ lệ thâm nhập của các chuỗi F&B (Food & Beverage) vào thị trường mới chỉ đạt mức 5%. Nguyên nhân là do văn hóa ẩm thực của người Việt ưa thích những quán nhỏ, thuận tiện ở ven đường. Chi tiêu cho thức uống phục vụ tại cửa hàng vẫn còn thấp so với những nước Đông Á, tạo nên cơ hội tăng trưởng mạnh trong tương lai.
Bất chấp những ảnh hưởng của suy thoái kinh tế toàn cầu, năm 2023 vẫn là một năm đầy sôi động của thị trường F&B Việt. Sau hai năm khó khăn do đại dịch Covid-19, những thương hiệu đồ uống vẫn tồn tại và tìm cách mở rộng quy mô cửa hàng cũng như tăng thị phần trên thị trường.
Theo báo cáo gần đây, số lượng cửa hàng cà phê tại Việt Nam trong năm 2023 đã tăng đáng kể, nhờ vào sự mở rộng mạnh mẽ từ các thương hiệu nổi tiếng như Highlands, Phúc Long và Trung Nguyên E-Coffee. Từ năm 2019 đến nay, số lượng cửa hàng cà phê đã tăng từ 816 lên 1657 cửa hàng. Chỉ trong vòng hai năm gần đây, từ tháng 3 năm 2021 đến tháng 2 năm 2023, tổng số lượng cửa hàng của ba thương hiệu dẫn đầu về thị phần như Highlands Coffee, Phúc Long và Starbucks đã mở thêm hơn 1.000 điểm bán mới.
Không chỉ có sự xuất hiện của các thương hiệu lớn, sự bứt phá của các thương hiệu mới trên thị trường đồ uống Việt như Mixue, Phê La, Katinat, Cheese Coffee... đang khiến cuộc cạnh tranh ngày càng trở nên không thể dự đoán và khốc liệt hơn. Gần đây, vào tháng 4 năm 2023, Mixue đã đạt mốc 1.000 cửa hàng tại Việt Nam chỉ sau 5 năm tham gia thị trường. Phê La cũng đã tạo ra sự ngạc nhiên khi mở thêm một chi nhánh mới tại Hội An và giới thiệu những bộ sưu tập độc đáo trên mạng xã hội.
Một "ngôi sao mới" đáng chú ý là Katinat Saigon Cafe, đã thu hút nhiều sự chú ý khi vượt qua cả Phúc Long và Starbucks trên bảng xếp hạng các chuỗi đồ uống được quan tâm nhất trên mạng xã hội. Đồng thời, thương hiệu này cũng đã đạt thành tựu 50 cửa hàng, tất cả đều nằm ở vị trí đắc địa và thu hút nhiều khách hàng.
Trung Nguyên Legend
Cà phê Trung Nguyên là một trong những thương hiệu nổi tiếng hàng đầu tại Việt Nam. Ra đời năm 1996, Trung Nguyên đã đưa những hạt cà phê Robusta ngon nhất thế giới, đưa tới hàng triệu cốc cà phê thơm ngon mỗi ngày cho người dùng.
Đến nay, Trung Nguyên E-Coffee đã có hơn 700 cửa hàng khắp các tỉnh thành trong nước, hơn 1.000 hợp đồng nhượng quyền được ký kết thành công, góp phần hiện thực hóa giấc mơ khởi nghiệp thành công của cộng đồng đam mê cà phê trong suốt thời gian qua.
Doanh thu của Trung Nguyên Legend ghi nhận tăng liên tục trong ba năm. Năm 2020, doanh thu của tập đoàn đạt hơn 4200 tỷ đồng. Con số này tăng nhẹ 6% vào năm 2021 và tăng thêm 38.5% vào năm 2022, đạt gần 6200 tỷ đồng. Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế của thương hiệu có sự thay đổi liên tục. Cụ thể, năm 2020, lợi nhuận đạt gần 130 tỷ đồng. Đến năm 2021, lợi nhuận sau thuế tăng mạnh 337%, đạt mức hơn 560 tỷ đồng. Sau đó lợi nhuận sau thuế giảm 23% vào năm 2022, đạt gần 435 tỷ đồng.
Highlands Coffee
Bước vào thị trường từ những năm cuối của thế kỷ 20, từ một điểm bán cà phê gói chuyển sang hình thành một cửa hàng cà phê, và từ đó Highlands Coffee dần dần được biết đến rộng rãi, và dần trở nên nổi tiếng.
Sau hơn 10 năm phát triển, thương hiệu Highlands Coffee đã được chuyển nhượng cho Jollibee và từ đó phát triển một cách mạnh mẽ và Highlands đã trở thành “anh cả” trong các chuỗi thương hiệu trà cà phê ở Việt Nam vào những năm 2020. Tính đến tháng 5/2023 chuỗi này có 635 cửa hàng và có sự chênh lệch lớn giữa Hà Nội (144 cửa hàng) và TP. HCM (201 cửa hàng).
Doanh thu và lợi nhuận sau thuế của Highlands Coffee ghi nhận xu hướng thay đổi liên tục trong giai đoạn 2020 - 2022. Cụ thể. năm 2020, doanh thu của thương hiệu đạt gần 2150 nghìn tỷ đồng. Con số này giảm 19% vào năm 2021 và tăng thêm 38.5% vào năm 2022, đạt hơn 3500 tỷ đồng. Về lợi nhuận sau thuế, năm 2020, lợi nhuận sau thuế đạt gần 80 tỷ đồng. Con số này giảm xuống mức âm 85 tỷ đồng vào năm 2021 sau đó ghi nhận mức lợi nhuận dương trở lại vào năm 2022, đạt gần 270 tỷ đồng.
The Coffee House
The Coffee House là một thương hiệu cà phê độc đáo và phong cách được thành lập vào năm 2014. Với không gian thiết kế hiện đại và thân thiện, The Coffee House tập trung vào việc mang đến trải nghiệm thưởng thức cà phê chất lượng cùng với một loạt các thực đơn đa dạng như trà, nước ép và bánh ngọt. Xét về quy mô điểm bán, tính đến ngày 5/2/2023, The Coffee House là thương hiệu đứng thứ hai toàn quốc với 157 cửa hàng.
Năm 2022, doanh thu The Coffee House ghi nhận đạt gần 800 tỷ đồng, tăng 67% so với năm 2021 và tăng 8% so với năm 2020. Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế của thương hiệu ghi nhận mức âm ba năm liên tiếp. Cụ thể, năm 2020, lợi nhuận sau thuế của thương hiệu đạt âm 111 tỷ đồng. Con số này tăng 124 % vào năm 2021 và giảm xuống mức ở mức âm gần 150 tỷ đồng vào năm 2022..
Phúc Long Coffee & Tea
Phúc Long Coffee & Tea đã trải qua hơn 50 năm phát triển và được thành lập vào năm 1968. Với sự kết hợp tinh tế giữa cà phê và trà, Phúc Long mang đến không gian trải nghiệm đẳng cấp và thực đơn đa dạng với những món đặc biệt.
Sau khi về tay Masan, Phúc Long được đánh giá phát triển mạnh mẽ. Các cửa hàng flagship đang trên đà tăng trưởng khi Phúc Long đạt con số kỷ lục vào quý IV/2022: mở 23 cửa hàng flagship mới và 2 cửa hàng mini, nâng tổng số cửa hàng flagship lên 111 và tổng số cửa hàng mini lên 21.
Doanh thu thuần của Phúc Long Coffee & Tea đạt hơn 1700 tỷ năm 2022, cao hơn 260% so với năm 2021. Về lợi nhuận sau thuế, Phúc Long Coffee & Tea ghi nhận xu hướng giảm trong hai năm 2021-2022. Cụ thể, năm 2021, lợi nhuận sau thuế đạt gần hơn 60 tỷ đồng. Con số này giảm 18 % vào năm 2022, ghi nhận hơn 50 tỷ đồng.
Starbucks
Starbucks đã nhập khẩu thành công thương hiệu vào thị trường Việt Nam vào năm 2013. Tại Việt Nam, Starbucks tạo dấu ấn với không gian sang trọng và thực đơn đa dạng, từ cà phê pha phin truyền thống đến các thức uống sáng tạo.
Sau 16 năm hoạt động tại thị trường Việt Nam, tính đến cuối năm 2022, thương hiệu này có 87 cửa hàng trên toàn quốc, tập trung tại các tỉnh thành là Hà Nội, Tp. HCM, Hưng Yên, Hải Phòng, Đà Nẵng, Hội An (Quảng Nam), Nha Trang (Khánh Hoà), Bình Dương. Trong đó, riêng Tp. HCM có 50 cửa hàng.
Starbucks Việt Nam có doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế thay đổi liên tục trong ba năm. Cụ thể. năm 2020, doanh thu của thương hiệu đạt gần 700 nghìn tỷ đồng. Con số này giảm 21% vào năm 2021 và tăng thêm 87% vào năm 2022, đạt hơn 1000 tỷ đồng. Về lợi nhuận sau thuế, năm 2020, lợi nhuận sau thuế đạt gần 5 tỷ đồng. Con số này giảm xuống mức âm hơn 100 tỷ đồng vào năm 2021 sau đó ghi nhận mức lợi nhuận dương trở lại vào năm 2022, đạt gần 40 tỷ đồng.
Cộng Cà Phê
Cộng Cà Phê ra đời vào năm 2007, là một thương hiệu cà phê mang phong cách cổ điển và thú vị. Thương hiệu này tập trung vào việc kết hợp giữa hương vị cà phê Việt Nam truyền thống với không gian độc đáo và nghệ thuật. Ngoài sự phát triển trong nước với hơn 60 cửa hàng trải dài từ Bắc vào Nam, Cộng cà phê còn sở hữu 10 cửa hàng tại thị trường quốc tế, cụ thể là Hàn Quốc và Malaysia.
Năm 2022, doanh thu Cộng Cà Phê ghi nhận đạt 11 tỷ đồng, tăng 30% so với năm 2021 và giảm 12% so với năm 2020. Lợi nhuận sau thuế ghi nhận mức hồi phục dương. Cụ thể, năm 2020, lợi nhuận sau thuế đạt hơn âm 5 tỷ đồng. Con số này giảm xuống mức âm 670 triệu đồng vào năm 2021 sau đó ghi nhận mức lợi nhuận dương vào năm 2022, đạt 1 tỷ đồng.
Ông Bầu
Cà phê Ông Bầu được thành lập cuối năm 2019 với vốn điều lệ 100 tỷ đồng. Đây là sự kết hợp giữa 3 doanh nhân lớn, yêu thích và gắn liền với bóng đá Việt Nam. So với các chuỗi cà phê khác, cà phê Ông Bầu có giá "mềm" hơn khá nhiều khi mỗi ly cà phê đá chỉ dừng ở mức 16.000 đồng. Ngoài ra, cửa hàng còn phục vụ thêm các món đồ uống khác như sinh tố, trà sữa trân châu, sữa chua, macchiato,…
Cafe Ông Bầu tự hào mang hương vị cafe độc quyền đến hơn 35 tỉnh thành với hơn 150 cửa hàng trải dài từ Bắc tới Nam. Không chỉ ngon ở vị, nhiều khách hàng còn đánh giá thương hiệu có tình người, bởi với mỗi món đồ uống bán ra, cà phê Ông Bầu sẽ trích 1.000 đồng vào quỹ tài năng (do 3 ông bầu sáng lập) để phục vụ những mục đích cộng đồng.
Doanh thu của Ông Bầu ghi nhận tăng liên tục trong ba năm. Năm 2020, doanh thu của tập đoàn đạt gần 43 tỷ đồng. Con số này tăng 63% vào năm 2021 và tăng thêm 40% vào năm 2022, đạt gần 100 tỷ đồng. Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế của thương hiệu có sự thay đổi liên tục. Cụ thể, năm 2020, lợi nhuận đạt âm gần 25 tỷ đồng. Năm 2021, lợi nhuận sau thuế tăng 134%, ghi nhận mức lợi nhuận âm hơn 55 tỷ đồng. Sau đó lợi nhuận sau thuế giảm 31% vào năm 2022, đạt âm gần 40 tỷ đồng.
Katinat
Thành lập năm 2016, Katinat Saigon Kafe được đặt dưới sự quản lý của CTCP Cafe Katinat. Ở thời điểm mới ra mắt, thương hiệu chưa có sự nổi danh bởi họ không tiến hành bất cứ chiến dịch tiếp thị (marketing) rầm rộ nào trên các kênh truyền thông.
Tuy nhiên, bước ngoặt phát triển đã đến kể từ khi lệnh giãn cách xã hội được gỡ bỏ và Việt Nam bước vào thời kỳ “bình thường mới”, được xem là thời điểm mà thị trường F&B (Food and Beverage - Thực phẩm và đồ uống) tái cơ cấu.
Tận dụng cơ hội này, Katinat Saigon Kafe liên tục mở rộng thêm nhiều chi nhánh. Sau 6 năm, Katinat hiện có tổng cộng 46 cửa hàng và phục vụ hơn một triệu ly trà và cà phê mỗi tháng.
Doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế của Katinat tăng trong 2 năm. Năm 2022, doanh thu thuần của thương hiệu đạt hơn 300 tỷ năm 2022, tăng 403% so với năm 2021. Về lợi nhuận sau thuế, thương hiệu ghi nhận hơn 6 tỷ đồng năm 2021 sau đó tăng mạnh 771% vào năm 2022, đạt gần 60 tỷ đồng.
PhinDeli
Lần đầu xuất hiện vào năm 2013, PhinDeli Cafe ra đời với mục tiêu quảng bá văn hóa cà phê phin và phong cách uống độc đáo của người Việt. Trải qua những bước phát triển đầu tiên, PhinDeli đã nắm giữ hơn 1.000 điểm take-away tại các cửa hàng tiện lợi, quán nước, trường học, bệnh viện và trạm dừng chân trên khắp cả nước Việt Nam.
Vào năm 2021, Nova FnB - một tập đoàn phát triển và quản lý chuỗi nhà hàng, cửa hàng cà phê dưới sự quản lý của Tổng công ty Nova Service - đã chính thức đảm nhận và tham gia vào việc phát triển chuỗi cửa hàng PhinDeli Café. Nhờ chiến lược phát triển được xây dựng một cách cẩn trọng và chi tiết, PhinDeli cafe đã khiến cho nhiều người phải tò mò về sự trở lại và bước chuyển mình ấn tượng của một thương hiệu hàng đầu.
Doanh thu và lợi nhuận sau thuế của PhinDeli ghi nhận tăng liên tục trong ba năm. Năm 2020, doanh thu của thương hiệu đạt gần 7 tỷ đồng. Con số này tăng 460% vào năm 2021 và tăng thêm 144% vào năm 2022, đạt gần 145 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế năm 2022 đạt âm gần 3 tỷ đồng. Con số này tăng lên 750 triệu đồng vào năm 2021 và tăng mạnh 686% vào năm 2022, lợi nhuận đạt gần 6 tỷ đồng.
Chuk Tea & Coffee
Là một thành viên của Tập đoàn KIDO, tên ban đầu của thương hiệu là Chuk Chuk với 61% cổ phần thuộc về KIDO. Sau hơn 1 năm ra mắt, chuỗi F&B của KIDO đang có những thay đổi lớn ở mọi mặt, từ tên thương hiệu cho đến menu đồ uống. Tháng 7/2022 vừa qua, KIDO đã âm thầm đổi tên cũng như nhận diện thương hiệu Chuk Chuk thành Chuk Tea & Coffee.
Với thiết kế và màu sắc thương hiệu khiến “yêu ngay từ cái nhìn đầu tiên” trong tất cả mọi câu chuyện hình ảnh, Chuk Tea & Coffee tạo ra không gian đậm chất “lifestyle” nhằm lan toả nguồn cảm hứng sáng tạo và năng lượng tích cực đến tất cả mọi người.
Doanh thu thuần Chuk Tea & Coffee đạt gần 50 tỷ năm 2022, tăng 30% so với năm 2021. Về lợi nhuận sau thuế, thương hiệu ghi nhận ghi nhận xu hướng tăng trong hai năm 2021-2022. Cụ thể, năm 2021, lợi nhuận sau thuế đạt âm gần 20 tỷ đồng. Con số này tiếp tục tăng mạnh 350% vào năm 2022, ghi nhận âm gần 90 tỷ đồng.
Việt Nam với nền văn hóa thưởng thức cà phê độc đáo đang là môi trường phát triển cho thị trường F&B đầy triển vọng. Mặc dù phải đối mặt với nhiều thách thức, nhưng với mục tiêu theo đuổi sự phát triển bền vững và luôn có tính sáng tạo trong sản phẩm, các thương hiệu đồ uống vẫn đang góp phần giúp thị trường này vươn lên, gia tăng các cửa hàng mới và mở rộng thị phần.
Nguồn: Báo cáo thị trường chuỗi các thương hiệu quán cà phê của Vietdata năm 2022